Merhabalar. Bugün sizlere tekrar Kudüs’ün tarihinden devam edeceğim. Kudüs’ün tarihini bölüm bölüm yazıyorum. Çünkü gerçekten çok uzun ve önemli olduğu için bu şekilde sizlere yazmayı tercih ettim.
Roma İmparatorluğu’nun Kavimler Göçü sonrası 395 yılında ikiye ayrılmasından sonra 476 yılında Batı Roma yıkılmış, Doğu Roma yani Bizans İmparatorluğu ise 1453 yılına kadar varlığını sürdürmüştür. Tabi bu süreç içinde yine önemli olaylar olmuştur. Yahudilik ve Hristiyanlık sonrası bir din daha doğmuş ve bu dinin adı İslam dinidir. Hz. Muhammed’in (S.a.v) İsra ve Miraç’a yükseldiği yer olan Mescid-i Aksa Kudüs’te olup Kudüs’ün Müslümanlar için önemi çok büyüktür. Ayrıca Müslümanların ilk kıblesi olduğu için Kudüs Müslümanlar için önemlidir.
Kudüs Hz. Ömer döneminde Bizans’tan fethedilmiş ve Müslümanların eline geçmiştir. Ondan sonra sırasıyla Emeviler, Abbasiler, Türk devletleri olan Tolunoğulları ve Akşitler’in egemenliği altında bulunmuştur. Kudüs ve bölgesi 1096-1272 yılları arasında yaşanacak Haçlı Seferleri’nden kötü etkilenecek olup Haçlılar bölgeyi yağmalayıp yakıp yıkacaktır. Bölgeye hâkim olan Fatımi Devleti her ne kadar Haçlı Seferleri için önlem alsa da yeterince başarılı olamamıştır. Haçlılar bölgede Müslümanlara, Yahudilere ve kendisini desteklemeyenlere katliamlar yapıp bölgeyi talan etmiştir. Özellikle Papa II. Urban ve Piyer Lermit’in ateşli konuşmaları Haçlı Seferleri’ne katılanlar üzerinde etkili olmuştur. 7 Temmuz 1099 yılında başlayan Haçlı kuşatması ile kısa sürede Kudüs düşmüş, Kudüs 1099-1174 yılları arasında Haçlılar tarafından yönetilmiş, Haçlılar burada kontluk kurarak tarihte görülmemiş vahşete imza atmışlardır.
Kudüs’ün düşmesi Türk-İslam dünyasını rahatsız etmiş ve buna ilk tepkileri Nureddin Zengi göstermiş olup Nureddin Zengi Kudüs’ü kurtarmak istemiş fakat ömrü yetmemiştir. Ama Kudüs’ün fatihi hiç kuşkusuz Selahaddin Eyyubi’dir. 1187 Hıttin savaşı ile Haçlıları bozguna uğrayan Selahaddin Eyyubi Haçlıları Kudüs’ten çıkarmış, bölgeye tekrar huzurun gelmesini sağlamıştır. Selahaddin Eyyubi’nin vefatından sonra ise Eyyubi Devleti gücünü kaybetmiş olup Memlukler tarafından bu devlete son verilmiştir. Kudüs’e Eyyubiler ’den sonra Memlukler 1250-1517 yılları arasında egemen olmuştur. Ancak 1302 Koyunhisar Savaşı ile kurulan Osmanlı Devleti gücünü bu dönemde artıracak, Yavuz Sultan Selim döneminde 1516 yılında Memlukler ile önce Mercidabık sonra 1517 yılında Ridaniye Savaşı yapıldıktan sonra Memluk Devleti yıkılacak ve Ortadoğu coğrafyasına Osmanlı Devleti hâkim olacaktır.
Not: Gelecek yazım yine Kudüs ile ilgili olacaktır.
Kullanılan Kaynaklar: Dr. Musa İsmail Basit, Kudüs Tarihi