TOKİ’nin sosyal konut projesine 5 milyon başvuru yapılmasını konut krizi olarak değerlendiren CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu dar gelirlilerin ev almasının hayal olduğunu belirtti.
CHP’li Bakırlıoğlu açıklamasında hükümetin sosyal konut projesi açıklamasından sonra, konut sektörünün içinde bulunduğu çıkmaz da konuşulmaya başlandı.
Merkez bankası verilerine göre geçen yıl temmuz ayında konut kredisi kullanmış olanların sayısı 2,5 milyon iken, 2022 Temmuz ayında bu sayı 2 milyon 470 bine düşmüş. Yani kredi borcunu bitenlerden daha az sayıda kişi konut kredisi için başvurmuş.
Bireysel ve tüketici kredisi kullananların sayısı artmasına rağmen konut kredisi kullananların sayısı azalmış.
Bunda birçok etken söz konusu.
En önemlisi konut fiyatlarındaki aşırı artış. Merkez Bankası’nın açıkladığı konut fiyat endeksine göre Türkiye’de ortalama metrekare fiyatı 14 bin lira. Geçen yıla göre artış oranı ise yüzde 172
Yani 110 metrekare bir evin fiyatı ortalama 1,5 milyon lira.
İstanbul’da ise ev fiyatları yüzde 202 artmış ortalama metrekare fiyatı 22.500 TL. 110 metrekare bir evin ortalama fiyatı 2,5 milyon lira
Fiyat artışları satışları da düşürdü. TÜİK’e göre; 2020 Ağustos ayında 170 bin konut satışı yapılırken. Bu sayı 2021 Ağustosta 141 bine, 2022 Ağustos ayında ise 123 bine kadar düşmüş.
Bir diğer husus ev alacak vatandaşların bankalardan finansman sağlayamaması.
Özel bankaların konut kredisi faizleri aylık yüzde 3, kamu bankalarının ise yüzde 2,19 dolayında. Fakat kamu bankaları önceden konut bedelinin % yüzde 80-90’ına kadar kredi verirken şimdilerde 250 bin liraya kadar ancak kredi veriyor. Yani 1,5 milyon liralık bir ev için verdiği kredi 250 bin lira.
İşte bu nedenle TOKİ’nin sosyal konut projesine 5 milyon başvuru yapılmış. İnsanlar finansman sorununu bu yolla çözme arayışındalar ifadelerine yer verdi.
Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu sözlerini şöyle sürdürdü. Buradaki asıl soru, 250 bin kişi hak sahibi olacak kalan 4 milyon 750 bin kişinin ev ihtiyacı nasıl karşılanacak?
Ayrıca aylık geliri 16 bin lira üzeri dar gelirli kabul edilmediği için toplamda 20 bin lira alan karı koca çalışan bir öğretmen ailesi ya da memur ailesi bu haktan yararlanamıyor.
Bankadan istediği miktarda kredi de kullanamıyor.
Bu yüksek enflasyon altından maaşlardan tasarruf yaparak ev almak zaten mümkün değil.
Yüksek kiralar nedeniyle adeta ezilen dar gelirlilerin, memurların, işçilerin, esnafın ev sahibi olması hayal.